ZABYTKI

Na terenie gminy Jeziora Wielkie zlokalizowane są liczne obiekty zabytkowe, wśród których wyróżnić można:

• kościół drewniany w Kościeszkach z 1766 r. zbudowany w stylu barokowym,
• kościół neobarokowy w Wójcinie z 1916 r. z zachowaną tablicą z 1883 r. poświęconą dwusetnej rocznicy zwycięstwa Jana III Sobieskiego pod Wiedniem,
• chroniony kościół drewniany z 1786 roku z łaskami słynącą od ponad 600 lat rzeźbą Pięknej Madonny we wsi Siedlimowo,
• neoromański kościół poewangelicki z końca XIX w. w Jeziorach Wielkich,
• drewniany spichlerz dworski z 1709 r. we wsi Rzeszynek,murowany dwór z II połowy XIX w. w Rzeszynku.

Na obszarze gminy zachowały się również parki wiejskie, umieszczone w rejestrze zabytków, zlokalizowane w : Siemionkach, Rzeszynku, Wójcinie i Lenartowie.

SKANSEN ARCHEOLOGICZNY W MRÓWKACH

ok 8km od Przyjezierza

W miejscowej tradycji utrwaliło się przekonanie, że stożkowaty kopiec w okolicy Wilczyna, koło wsi Mrówki, to kopiec usypany ku czci Napoleona przez jego żołnierzy. Inni sądzili, że jest to po prostu kopiec po szwedzkim potopie. Nikt jednak przez wiele lat nie zaglądał do jego wnętrza, by sprawdzić, co zawiera. Pierwsze prace archeologiczne rozpoczęte w tym miejscu na początku lat siedemdziesiątych wykazały, że jest to stożkowate grodzisko z czasów średniowiecza, typu pierścieniowatego, powstałe u schyłku XII w. W trakcie badań odkryto na terenie obiektu trzy budynki drewniane o charakterze pół ziemianek, których przeznaczenia dotąd nie udało się ustalić (największy z nich stał na planie prostokąta o powierzchni 3 x 7 m). We wnętrzach po mieszczeń zachowały się pozostałości ścian i palenisk. Wiadomo, że na terenie grodziska znajdowała się pracownia garncarska i kowalska, co każe przypuszczać, że życie toczyło się tu stale. Grodzisko miało charakter strażnicy na granicy wielkopolsko-kujawskiej. Strażnicy tutaj mieszkający, oprócz funkcji ostrzegawczych dla okolicznej ludności, trudnili się rzemiosłem dostarczając pobliskim wsiom wyrobów kowalskich i garncarskich. Do ciekawszych eksponatów znalezionych w tym miejscu należą ostrogi z bodżcem w kształcie gwiażdzistego kółka, żelazne groty do kusz, gwoździe, świdry łopatkowe, przebijaki, noże, klucze żelazne i okucia drewnianych wiader. Na uwagę zasługuje też interesujące znalezisko cegieł, które formowane były z gliny z domieszką surowców organ icznych. Przypuszcza się, że w XIV w. grodzisko zostało zniszczone przez Krzyżaków i nigdy nie było odbudowane. W połowie lat siedemdziesiątych mrówieckie grodzisko zrekonstruowano i dziś jest udostępnione dla turystów. Jest to obecnie jeden z najciekawszych obiektów kultury średniowiecznej w rejonie wschodniej Wielkopolski.

SZLAK NIEBIESKI:

Szlak imienia Jerzego W. Szulczewskiego Wilczyn - Mrówki - Przyjezierze długość 15,0km

Szlak wiedzie malowniczymi terenami wzdłuż jezior na północnych krańcach regionu.

0,0km
Wilczyn. Początek szlaku na przystanku PKS Wilczogóra przy kościele gotyckim. Po przejściu miejscowości na północ, na rozwidleniu dróg asfaltowych.

1,4km
Szlak skręca w lewo w kierunku wsi Mrówki. Droga asfaltową poprzez przysiółek. Karolkowo dochodzimy do lasu i ścieżką między drzewami docieramy do Jeziora Wilczyńskiego.

2,8km
Teren ośrodków wypoczynkowych nad Jeziorem Wilczyńskim, szlak skręca w kierunku północnym.

4,1km
Osiągamy brzeg Jeziora Kownackiego, skręcamy w lewo kierując się wzdłuż brzegów jeziora.

5,3km
Mrówki. Szlak prowadzi brzegiem jeziora obok wsi, a dalej w pobliżu skansenu archeologicznego. Wędrówkę kontynuujemy wzdłuż brzegu jeziora.

7,8km
Docieramy do przesmyku między jeziorami Suszewskim i Kownackim. Znajduje się tu początek szlaku czarnego do pobliskiego grodziska "Świętne". Skręcamy w prawo i kierujemy się na północny- wschód drogą.

9,6km
Gospodarstwo Mlecze. Podążamy nadal drogą na północny wschód.

10,6km
Szlak przechodzi przez mostek na połączeniu wodnym pomiędzy jeziorami Ostrowskim a Kownackim. W pobliżu zabudowania leśnictwa Wysoki Most. Szlak skręca tu w lewo i prowadzi leśnym traktem równolegle do brzegów Jeziora Ostrowskiego. Wkrótce leśna droga wkracza na tereny ośrodków wypoczynkowych.

15,0km
Przyjezierze. Szosa Wójcin- Ostrowo, przystanek PKS. Miejscowość wypoczynkowa znajdujśca się na terenie województwa bydgoskiego. Szlak prowadzi dalej do dworca PKP w Strzelnie - 29,0km.

TRASA ROWEROWA (37 km)

Drogi z nawierzchnią asfaltową stanowią ok. 70 % długości całej trasy. Od zachodniego krańca Jez. Kownackiego do Suszewa, a także od Linowca do Przyjezierza, gdzie znajduje się duży ośrodek letniskowy - drogi leśne i polne. Niebieski szlak turystyczny pojawia się na odcinku Mlecze - Przyjezierze. Na trasie warto obejrzeć Skansen Archeologiczny w Mrówkach oraz ciekawe zabytki w Osówcu, Orchowie i Linowcu.